نحوه توليد باران مصنوعي
امروزه از روشهای گوناگونی برای تولید باران از طریق تقویت و تغلیظ بخار آب در اتمسفر استفاده میشود.
به طور کلی سه روش زیر برای باردار کردن ابرها وجود دارد:
1- استفاده از دانههای یخ خشک یا کربن دی اکسید جامد
2- استفاده از یدید نقره (به علت شباهت ساختار کریستالیش به ساختار یخ)
3- استفاده از قطرات آب که توسط هواپیماهای مجهز به تانکهای آب
و وسایل اسپری پاشیده میشود.
ولی این روشها با مشکلات زیر نیز روبرو است:
الف)باعث بارانهای سیل آسا میشوند.
ب)یدیدنقره به اکوسیستم صدمه وارد می کند.
ج)یدیدنقره گران قیمت است.
باران مصنوعی با استفاده ازدانههای یخ خشک بر روی ابرهای مناسب میتواند
تولید کریستالهای یخ را به صورت پی در پی رشد و توسعه دهد
و موجب همگن شدن آن ها به صورت برفدانه شوند.
دانههای یخ خشکبا قطر حدود یک سانتیمتر از یک هواپیما روی ابرهای بسیار سردی ریخته میشود که یک لایه هوا با دمای 40- درجه سانتیگراد روی آن ایجاد میشودهر دانه یخ چند میلیون دانه کریستال یخ تولید میکند.
دانههای یدید نقره در دمای کم تر از 4- درجه سانتیگراد مؤثر هستند و ایجاد باران مصنوعی میکنند.
باروري ابرها دانش پيشرفتهاي است كه با دو روش:
1-روي ابر گرم و2-روی ابر سرد انجام ميشود. باروري ابر گرم بيشتر در مناطق گرم شرجي با درجه حرارت بالاتر از صفر درجه صورت ميگيرد كه در كشور ما كمتر رخ ميدهد.
اما در باروري ابر سرد كه روش معمول در ايران است.در صورتي كه درجه حرارت هوا زير صفر درجه باشد در زمستان و پاييز يا در ابتداي فصل بارش اين كار صورت ميگيرد.باروري ابرها با ايجاد هستههاي يخساز در داخل ابرها صورت ميگيرد.
در اين سيستم يديد نقره به شكل شليك از طريق هواپيماهاي ويژه در داخل ابرها منتشر ميشود و هستههاي يخساز فعال ميشوند و اين امر باعث ايجاد كريستالهاي بزرگ ميشود كهبه زمين سقوط ميكنند.
چنانچه درجه حرارت در زمين زير صفر درجه باشد اين سقوط به صورت دانههاي برف است و در صورتي كه درجه حرارت بالاي صفرباشد به صورت بارش باران عمل ميكند. در اين روش باران بين 10 تا 15 درصد افزايش پيدا ميكند، نكته قابل ذكر در اين روش ضرورت برخورداري از شرايط مناسب ابرها براي اجراي عمليات است البته در صورتي كه ابر مناسب در جو باشد.
اجراي عمليات پرواز باروري ابرها در برخي شهرها با سهولت بيشتري انجام ميشود از همين رو طي دو ماه اخير در شهرهاي اردبيل، زنجان، كرمان، يزد و شيراز اين عمليات اجرا شده است اما در شهرهايي مانند تهران به دليل انجام پروازهاي مكرردر 2 فرودگاه بينالمللي مهرآباد و امام خميني پرواز هواپيماهاي باروري ابرها،در سيستم پروازي اختلال ايجاد ميكند زيرا اين نوع پرواز مسير مشخصي ندارد و هر جا ابر باشد به دنبال آن حركت ميكند لذا اين روش پرواز مستلزم هماهنگيهاي زيادي است كه در عمليات 26 آذردر تهران به خوبي اجرا شد.
از ديد كارشناسي انجام چنين روشهايي در كوهستان مناسب استزيرا بارش ابرهاي متراكم بارور شده به صورت برف خواهد بودو منفعت اجراي اين روش بيش از هزينه آن است و تنها ممكن است كمي به دليل وجود «يديد نقره» اثر زيستمحيطي داشته باشد.
استفاده از روش بارورسازي ابرها براي ايجاد بارش به منظور جلوگيري از خسارات ناشي از خشكسالي امري معمول در دنياست و ما نيز ميتوانيم در صورت وجود ابر براي از بين بردنآلودگي هوا صرفنظر از هزينههاي آن، از روش بارورسازي ابرها استفاده كنيم.